“TÜRKİYE’NİN EN KURUMSAL ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİYİZ”
Ankara Sanayi Odası 1.OSB Yönetim Kurulu Başkanı Niyazi Akdaş’ın Türkiye ekonomisinde organize sanayi bölgelerinin yeri ve ASO 1.OSB’nin dünü bugünü, ülke ekonomisine katkıları ve izleyen dönemdeki yatırım, büyüme planları gibi konularda sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:
-ASO 1.OSB olarak kurulduğu günden bu yana nasıl bir değişim gösterdi? ASO 1. OSB’de şu anda kaç sektörde, kaç firma faaliyet gösteriyor? Yıllık üretim, ciro, çalışan sayısı hakkında bilgi verir misiniz?
Sanayileşme yolunda dev adımlar atan ülkemizin bu yoldaki dinamosu olarak nitelendirdiğimiz Organize Sanayi Bölgeleri, ülke ekonomisinde ve ihracatında bir devrim gerçekleştirdi. Son on yıllık sürece bakıldığında Türkiye, sanayileşmede dünyanın önde gelen sanayi ülkeleriyle rekabet edebilir düzeye ulaştı. Bu atılım sürecinin başını çeken sistem, kuşkusuz Organize Sanayi Bölgeleri oldu. Eskiden toplu iğne bile üretmekte zorlanan ülkemizde bugün Boeing uçaklarının gövdesinden, insansız hava araçlarına kadar üretim yapılıyor. Başlangıçta kamu sanayi yatırımları ile başlayan Ankara’nın sanayileşme serüveni ilerleyen dönemlerde özel sektör sanayi yatırımları ile büyük hız kazandı. Bugün geldiğimiz noktada Ankara sadece idari başkent ve memur kenti olma özelliğinden büyük bir hızla sıyrılarak sanayi yatırımları ve üretimi ile de Türkiye ekonomisinde söz sahibi olan bir il haline geldi. Memur kenti olarak kabul edilen bir zamanların bozkır şehri Ankara, birçok olumsuz şarta rağmen özellikle katma değeri yüksek sanayi üretimi ile Türkiye’nin beşinci büyük ihracatçı ili durumunda.
Niyazi Akdaş - ASO I.OSB Yönetim Kurlu Başkanı
Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren konuşulan,1954’den itibaren ilgili her mecliste resmi gündeme alınan, 1962’de belirlenen ilk yeri değiştirilerek 1976’da Sincan Bölgesinde karar kılınan ve 1981 yılında temeline ilk harcı atılan ASO 1.OSB, üretime başladığı 1990 yılından günümüze kadar sürekli gelişerek Türkiye’nin en kurumsal Organize Sanayi Bölgesi haline gelmiştir. 37 yıl önce çok zor şartlar altında temelli atılan ASO 1.OSB, bugün 30 ayrı sektörde 334 firmanın üretim yaptığı, toplam 1000 hektar alan içerisinde kurulmuş Ülkemizin önde gelen Organize Sanayi Bölgeleri arasında yer almaktadır. O yıllarda yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen inanmış insanların atmış oldukları sağlam temeller, bugün ASO 1.OSB’yi Türkiye’nin ekonomisine 6 milyar dolar katkı sağlayan,40.000 kişinin çalıştığı bir sanayi şehri haline getirmiştir. Ankara’nın ilk yerleşim merkezi olan Ulus ve çevre ilçelerin de küçük bir atölye ile üretim yapmaya başlayan müteşebbisler bugün modern üretim tesislerinde üretim yaparak ülke ekonomisinin büyümesinde önemli bir rol üstlenmektedir.
-Türkiye’nin sanayi alanında vitrini olan ASO 1.OSB’nin 2023 Türkiye’sine hazırlama noktasında nasıl adımlar atıyorsunuz?
Türkiye, 2023 yılı için kendisine bir vizyon belirlemiş ve belirlediği vizyon çerçevesinde de dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girmek, yıllık ihracatını 500 milyar Dolar’a çıkarmak gibi iddialı ve büyük hedefler ortaya koymuştur. Bu hedefleri gerçekleştirmek için ASO 1.OSB’de yer alan sanayiciler olarak daha nitelikli ürünler üretmeyi hedefliyoruz. Bu üretimler için gerekli fiziki altyapıyı ve mekânları da oluşturmak adına bölge yönetimi olarak çalışmalar yapıyoruz. Sanayicilerimize 2023 hedefleri doğrultusunda, yüksek teknolojiye dayalı, verimli, çevreye duyarlı, dışa bağımlılığı azaltan ve yüksek katma değerli bir üretim yapısına sahip bir organize sanayi bölgesi sağlamayı ve bu süreci sürdürülebilir kılmayı hedefleyen çalışmalar içerisinde olarak bu sürece katkı sağlamayı planlıyoruz.
-Sanayi 4.0’a, dijital dönüşüme ayak uyduran ve üreten bir OSB için nasıl bir strateji izleyeceksiniz?
ASO 1.OSB yönetimi olarak fabrikalarımızın verimliliğini artırmayı hedefleyen ve Endüstri 4.0'a geçiş için bir fırsat yaratacak olan Model Fabrika projesini hayata geçiriyoruz. Model fabrika, işletmelerimizin yeni sanayi devrimine geçişinde önemli role sahip olacak. Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) teknik iş birliğiyle yürütülen Model Fabrika Projesi'ne Ankara Sanayi Odasının (ASO) uygulama ortağı olarak katılmasıyla Türkiye'nin ilk model fabrikası ASO 1.OSB’de kuruluyor. Türkiye’de Uygulamalı KOBİ Yetkinlik Merkezi kurulması amacı taşıyan proje Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile işbirliğinde yürütülen Proje kapsamında “model fabrika” deneyimsel öğrenme tekniklerini kullanılarak operasyonel mükemmeliyet ilkelerinin yaygınlaştırılmasını sağlayan bir araç olarak tanımlanmış olup, model fabrikanın, işletmelerimizin verimliliklerini ve rekabetçiliklerini arttırmanın yanı sıra deneyimsel öğrenme tekniklerinden faydalanarak, teori ve pratiği birleştirmek suretiyle çalışanların yetkinlik kazanımlarını kalıcı hale getirmesi hedefliyoruz. Bölgemizde kurulacak olan model fabrika veya fabrikaların hedef kitlesini ise üyelerimiz ve imalatçı KOBİ’lerin oluşturması planlanıyoruz.
-ASO 1.OSB, hangi sektörlerle ön planda yer alıyor/yer alacak?
Bölgemiz karma bir organize sanayi bölgesidir. Bölgemizde Mobilya, döküm, gıda, elektrik, elektronik, makine üretimi, alüminyum, tekstil, zirai aletler, savunma sanayi, kimya, metal işleri, madeni eşya vb. alanlarda üretim yapılmaktadır. Makina üzerine faaliyet gösteren firma sayısı yaklaşık yüzde 30 civarında. Bölgemizde yüksek teknoloji imal eden, ihracat eden çok sayıda üretim yapan firmamız var. Türkiye’nin geleceği bundan sonra yüksek teknolojidedir. İhracattaki birim kilogram fiyatının 1,3 dolar olduğu ülkemizde, bizim bölgemiz ihracat birim 5 doların altında değil. Bu da bölgemiz sanayisinin teknolojik ürünlerden olduğunun en büyük göstergesidir.
-ASO 1.OSB’de faaliyet gösteren firmaların rekabetçi yapıları ve ileri teknoloji kapasiteleri açısından mevcut durumu ne?
Bölgede üretim yapan sanayicilerimizin ileri teknoloji üretimleri ve rekabetçi yapılarını geliştirmeleri için Bölge içinde; fiziki altyapısıyla örnek teşkil edecek ve işletmelerin çekim merkezi olacak “ASO Teknopark Teknoloji Geliştirme Bölgesi ”, projesi Orta Doğu Teknik Üniversitesi ortaklığıyla hayata geçirilmiştir. 9 bin metrekare toplam kapalı alana sahip olan ASO Teknopark, Akademisyen desteği ve eğitim altyapısını Üniversite’nin sağlayacağı komplekste yer alacak işletmeler Ar-Ge faaliyetlerini burada yürütecek. 2023 yılında dünyanın ilk 10 ekonomisi arasında yer almamız için teknoloji ağırlıklı ürünlere yönelmemiz gerekiyor. Sanayicilerimizin teknolojik ağırlıklı, içinde teknoparkların olduğu modern OSB’lere ihtiyacı var. Teknoloji ağırlıklı üretim yapan, içinde teknoparkları ve eğitim tesisleri olan, personeline eğitim desteği verecek kapasiteye sahip bir OSB yaratmak için çalışıyoruz
-ASO 1.OSB’nin nitelikli işgücü eğitimine yönelik çalışmalarından bahseder misiniz?
Bölge Yönetimi olarak, mesleki ve teknik eğitime önem veriyoruz. Bünyemizde faaliyet gösteren ASO Teknik Koleji, Erkunt Mesleki Eğitim Merkezi ve Hacettepe Üniversitesi Meslek Yüksek Okulları’nda 1200 öğrencimiz eğitim görmektedir. Amacımız, sanayicinin, nitelikli, donanımlı çalışanlara olan ihtiyacını karşılamaktır. Bölge İdaresi olarak, ileri teknolojileri üretiminin tabanına yaymış gelişmiş batılı ülkelerde uygulanan; “sürekli sanayi ve teknoloji eğitimini bölgemizde gerçekleştirmeyi amaçlıyoruz. ASO 1. OSB’de 6 eğitim merkezi bulunuyor;
SİMEP: Sanayi kuruluşları için büyük önem taşıyan “Kalifiye Eleman” gerekliliği konusunda Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte yürütülen SİMEP Projesi’ni hayata geçiren ASO 1.OSB; 2006 yılından bugüne ilköğretimi bitirmiş, mesleki eğitime istekli ve yetenekli gençlerimizi 3 yıllık bir eğitimin ardından “Kalfa” statüsünde iş hayatına kazandırmaktadır. İlköğretimi bitiren öğrenciler arasında 4 aşamalı sınav sisteminden geçen öğrencilerin okul kayıtları yapılmakta, ilgili bölümde eleman isteyen fabrikada işe başlamakta ve maaş almaktadırlar. Öğrencilerin eğitimi boyunca sigortaları da Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılmaktadır. Bu öğrenciler 3 yılsonunda iş hayatına atılmış, bilinçli, “Kalifiye Elemanlar” olarak öne çıkmaktadır.
Otomasyon Teknolojileri Eğitim ve Uygulama Merkezi: Bölgemizde faaliyet gösteren bir önemli eğitim merkezi de Otomasyon Teknolojileri Eğitim ve Uygulama Merkezi’dir. Hidrolik ve Pnömatik sistemler hakkında Bölgemiz kuruluşlarının personellerine hizmet veren merkez, şehir dışındaki kuruluşlara da hizmet verebilecek kapasite ve donanımdadır.
Hacettepe ASO 1.OSB Meslek Yüksek Okulu: Bölgemiz ASORA Ticaret Merkezin de Hacettepe Ankara Sanayi Odası 1.OSB Meslek Yüksek Okulu’na yer tahsisi yapılmış olup, Elektrik, Alternatif Enerji Kaynakları Teknolojisi, Endüstri Ürünleri Tasarımı ve Makine Bölümleri ile eğitim vermektedir.
ASO Teknik Koleji: Eğitime büyük önem veren ASO 1.OSB, daha önce Bölge Müdürlüğü olarak kullanılan alanın üzerine ASO TEKNİK KOLEJİ inşa edilmiş olup eğitim çalışmalarına modern bir binada devam etmektedir. Buradan mezun olacak öğrencilerin iş kaygısı olmadığı gibi sanayicinin hemen bulabileceği bir istihdam kaynağı da oluşturulmuştur. Her öğrenciye tam donanımlı sınıflarda eğitim görme imkânı verilmektedir. Burada okuyan tüm öğrencilerimiz burslu okutulmaktadır. Öğle yemeği ve servislerden ücretsiz faydalanmaktadır. Yurtdışı dil eğitimi, yurtdışı staj imkânı, ulusal ve uluslararası fuarlara katılma, gerçek iş ortamlarında mesleki eğitim, kardeş okul projesi, mesleki gelişim,
inovasyon merkezi, robot atölye çalışmaları ve Bölgemizde bulunan fabrikalarla çalışma imkânları sunulmuş olup, okulumuzun öğrencileri geleceğe bir adım önce başlamaktadır.
ASOSEM: Bölgemizde, çalışanlarımızın meslek içi eğitimlerini sağlayan önemli bir merkezdir. Yurt içinden ve dışından eğitim için gelen konuklarını misafirhanesinde ağırlayan tesis her konuda sektöre hizmet vermektedir.
Anaokulu: Bölgemizde çalışan annelerin büyük sorunu olan çocuk bakım ihtiyacı nedeniyle yaptırdığımız anaokulunu Milli Eğitim Bakanlığı’na devrettik. Sanayide kadın istihdamının artırılmasına katkı sağlayacak anaokulu projemiz bakanlık müfredatında ve kontrolünde miniklerimize eğitim hizmeti veriyor.
Bölge Yönetimi olarak, Ulusal rekabet gücümüzü artırmak, ülkemizin kalkınmasına katkı sağlamak ve işsizlikle mücadele etmek için Organize Sanayi Bölgelerinde mesleki eğitim veren okullarının yaygınlaştırılmasını ve niteliklerinin arttırılmasının önemine örnek oluşturacak eğitim yatırımlarımıza devam edeceğiz.
-2018 yılında gündemimizde hangi yatırımlar var? Hangi alanlarda yeni projelergeliştirmeyi planlıyorsunuz?
Bugün 6 ayrı kısımda, 1000 hektarlık alan üzerinde faaliyet göstersek de 1000 hektar daha büyüyoruz. Bölge idaresi olarak,2018 yılında temelini atacağımız üretim kampüslerinin 7. kısmını da sanayi yatırımcılarının hizmetine sunmanın heyecanını yaşıyoruz. Burada verimli tarım alanlarına dokunmadan, kayalar kırılıp, dağlar, tepeler düzlenerek sağlam zeminli sanayi parselleri üretilecek... Kaya zeminler üzerinde, yeni bulvarlar, caddeler ve modern üretim alanları yükselecek... Ülkemizin kalkınması ve ekonomik büyümesinde önemli katkısı olan organize sanayi bölgelerinin yaygınlaştırılması bizler için büyük önem taşımaktadır.
-ASO 1.OSB’de faaliyet gösteren şirketler arasında Türkiye’nin en büyük şirketleri listesine girenler var mı?
ASO 1.OSB’den 6 firma, İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) açıkladığı, Türkiye’nin en büyük ilk 500 sanayi kuruluşu arasında yer aldı. Hidromek-Hidrolik ve Mekanik Makina İmalat San. ve Tic. A.Ş., Emek Boru Makina San. ve Tic. A.Ş., Nuh’un Ankara Makarnası San. ve Tic. A.Ş., Şahinler Metal San. ve Tic. A.Ş., Yiğit Akü Malzemeleri Nakliyat Turizm İnşaat San. ve Tic. A.Ş., Erkunt Traktör Sanayii firmaları adını gurur tablosuna yazdırdı. Firmalarımızın Türkiye’nin en büyük ilk 500 sanayi kuruluşu listesinde yükselerek yer almasından büyük mutluluk duyuyoruz. ASO 1.OSB, 2018 yılında da Ankara’nın lokomotifi olmaya, istihdam yaratmaya ve büyümeye devam edecek.