- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Venezuela ziyareti, bir Türkiye Cumhurbaşkanınca bu ülkeye yapılan ilk resmi ziyaret olarak tarihe geçti.
- Ziyaret kapsamında iki ülke ilişkilerini zirveye taşıyacak birçok anlaşma imzalandı, iki ülke iş insanlarının katılımıyla Venezuela-Türkiye İş Forumu gerçekleştirildi,.
- DEİK ile bu ülkenin muadil kuruluşu BANCOEX arasında da “Ortak İş Konseyi” kurulacak.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan: “İlişkilerimizi daha da ileriye taşımakta kararlıyız. Bugünkü ziyaretimle birlikte artık yeni bir safhaya geçtiğimize inanıyorum”
Türkiye ile Latin pazarına açılan kapı konumundaki Venezuela ile ekonomik, ticari, diplomatik, siyasi, sosyal ve kültürel ayakları olan çok kapsamlı tarihi bir yakınlaşma yaşanıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, bir Türkiye Cumhurbaşkanı tarafından yapılan ilk resmi ziyaret olarak da tarihi bir önem taşıyan Venezuela ziyareti, iki ülke arasında yeni bir dönemin de başlangıcı oldu. Ziyaret kapsamında iki ülke yönetici ve iş insanlarının katılımıyla gerçekleşen iş forumu da bu yakınlaşma sürecinde işbirliği çerçevesinin büyük oranda somutlaştırılması ve ortaklığın perçinlenmesine büyük katkı yaptı. İki ülke arasında işbirliğini çok yönlü geliştirecek çok sayıda anlaşmaya imza konuldu. İki ülke iş insanlarının katılımıyla gerçekleştirilen Venezuela-Türkiye İş Forumu ile de bu süreçte ikili ilişkilerin gelişmesine yönünde güçlü bir adım atılmış oldu.
300’e yakın iş insanı bir araya geldi
Venezuela-Türkiye İş Forumu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Dış Ticaret ve Uluslararası Yatırım Bakanı Yomana Koteich, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, DEİK Başkanı Nail Olpak ve 300’e yakın iş insanının katılımıyla 3 Aralık 2018’de Venezuela’nın Başkenti Karakas’da gerçekleşti. Zirve, Venezuela ile iş yapan ve yapmak isteyen Türk girişimciler ile Venezuela Devlet Başkanı ve Bakanlarını bir araya getirdi.
Ortak iş konseyi kuruluyor
Venezuela İş Forumu sonrasında, BANCOEX ve DEİK arasında “Ortak İş Konseyi Kurulmasına Dair Anlaşma” imzalandı. Bu anlaşma kapsamında oluşturulacak İş Konseyleriyle Venezuela ve Türkiye arasındaki ticari ortaklık güçlendirilecek, konferanslar ve organizasyonlar düzenlenecek ve her iki ülkenin yatırımcılarına gerekli bilgi desteği sağlanması hedefleniyor.
Erdoğan: “İlişkilerde artık yeni bir safhaya geçtik”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Maduro ile baş başa görüşmelerinde özellikle Türkiye ve Venezuela arasında şu ana kadar atılan adımlar ve bundan sonra neler yapılabileceğini hem ikili hem de bölgesel anlamda değerlendirme fırsatını bulduklarını ifade etti. Erdoğan, ikili ilişkilerde son dönemlerde yakalanan ivmeyi çeşitli düzeylerde tesis ettikleri diyalog mekanizmalarına borçlu olduklarını söyledi.
”Artık yeni bir safhaya geçtiğimize inanıyorum” diyerek Venezuela’yı Latin Amerika açılım politikalarında önemli bir konumda değerlendirdiklerine işaret eden Erdoğan, şunları kaydetti:
“İlişkilerimizde son iki yılda yakalanan büyük ivmeyi muhafaza etmekte ve ilişkilerimizi daha da ileriye taşımakta kararlıyız. Gerek siyasi, gerek askeri, gerek ekonomik, ticari, kültürel her alanda bu ilişkilerimizi geliştirmenin kararlılığı içerisindeyiz. Bugünkü ziyaretimle birlikte artık yeni bir safhaya geçtiğimize inanıyorum. 2017’de 154 milyon dolar civarında olan ikili ticaret hacmimiz 2018’in daha ilk 9 ayında 1 milyar doları aşmış vaziyette. Ekonomilerimiz birbirleriyle yarışmıyor tam tersine birbirlerini tamamlıyor. Birbirimizle rekabet etmememiz yeni işbirliği imkanları ve ortak yatırım potansiyeli sağlıyor.”
“Kazan-kazan” ilkesi
Görüşmelerinde “kazan-kazan” ilkesi üzerine inşa ettikleri ilişkileri çok daha ileriye taşıyacak siyasi iradenin mevcut olduğunu gördüklerini aktaran Erdoğan, “17 Mayıs’ta Sayın Maduro ile gerçekleştirdiğimiz video konferans sırasında Ticaret Bakanlarımız tarafından Ticaretin Geliştirilmesi Anlaşması imzalanmıştı. Keza bugünkü ziyaretim vesilesiyle bu alanda imzaya hazır getirilen ve bir kısmı da daha sonra imzalanmak üzere müzakerelerinde ilerleme sağlanan anlaşmalarımız oldu. İnşallah bu anlaşmalar sayesinde ticari ve ekonomik ilişkilerimizi daha sağlam temellere oturtacağız” diye konuştu.
“Güçlü ekonomik temeller oluşturduk”
”Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti Başkanı Nicolas Maduro da “Türkiye, olağanüstü geçmişi, çalışma azmi, çabalarıyla insanlık tarihine katkı sağlayan bir ülkedir” diyerek sözlerine başladı. Erdoğan’ın ziyaretinin merkezinde ticari konuların olduğunu belirten Maduro, “Daha önce hiç olmadığı kadar güçlü ve dinamik ekonomik temeller oluşturduk. Bu yüzden, Türk ve Venezuelalı bakanların, iş adamlarının katılım gösterdiği bu forum oldukça önemlidir” değerlendirmesinde bulundu. Bu yıl Türkiye ile Venezuela arasındaki ticaret hacminin 800 milyon dolardan fazla olduğunu dile getiren Maduro, iki ülkenin kısa sürede ticari ilişkilerini güçlendirdiğini vurguladı. Maduro, Venezuela’nın altın konusunda gelişmiş bir konumda olduğuna dikkati çekerek, “Yalnızca altın ticaretinde değil, madencilik üzerine de çalışabiliriz. Venezuela, amacına ulaşacak ve dünyanın en büyük ikinci altın rezervine sahip ülke olacaktır. Ülkenin neredeyse her yerinde altın rezervi bulunuyor. Demir, alüminyum, koltan ve elmas alanlarında, THY sayesinde ilerleme gösteren turizm alanında da iş birliği yapabiliriz” diye konuştu.
Önemli anlaşmalar
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti sırasında iki ülke arasında iki ülke arasında ticari ve ekonomik ilişkiler, ulaştırma, turizm, eğitim, kültür, savunma sanayii gibi alanlarda çok sayıda anlaşma imzalandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Venezuela Devlet Başkanı Maduro’nun huzurunda imzalanan anlaşmalar şunlar:
- “Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması”na Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Venezuela Ekonomi ve Maliye Bakanı Simon Zerpa tarafından imza atıldı.
- “Madencilik Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı” Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve Venezuela Ekolojik Madencilik Bakanı Victor Hugo Cano tarafından imzalandı.
- “Deniz Taşımacılığı Anlaşması”na Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ile Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza imza koydu.
- “Ankara Üniversitesi ile Venezuela Bolivarcı Üniversitesi Arasında Akademik İşbirliği Protokolü” Türkiye’nin Karakas Büyükelçisi Şevki Mütevellioğlu ve Venezuela Bolivarcı Üniversitesi Rektörü Cesar Trompiz tarafından imzalandı.
- “Türkiye Maarif Vakfı ile Venezuela Eğitim Bakanlığı Arasında Anlaşma” Türkiye’nin Karakas Büyükelçisi Mütevellioğlu ile Venezuela Eğitim Bakanı Aristobulo Izturiz Almeida tarafından imzalandı.
- “İstanbul Valiliği ile Miranda Eyalet Valiliği Arasında Kardeş Şehir Anlaşması”na ise Karakas Büyükelçisi Mütevellioğlu ile Miranda Eyalet Valisi Hector Rodriguez imza koydu.
- “DEİK ile Dış Ticaret ve Uluslararası Yatırımlar Bakanlığına bağlı BANCOEX arasında Ortak İş Konseyi Kurulmasına Dair Anlaşma”, DEİK Başkanı Nail Olpak ve Venezuela Dış Ticaret Bankası Başkanı Yomana Koteich tarafından imzalandı.
- “TPIC ile Venezuela Petrol Şirketi PDVSA arasında Hidrokarbon Sahalarında İşbirliği Anlaşması”nı TPIC Genel Müdürü Bülent Şenol Aksoy ile Venezuela Petrol Bakanı ve PDVSA Başkanı Manuel Quevedo imzaladı.
- “Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması (YKTK) Anlaşmasına Dair Mutabakat Muhtırası”na Ticaret Bakanı Pekcan ile Dış Ticaret ve Uluslararası Yatırımlar Bakanı Koteich tarafından imza atıldı.
- “Savunma Sanayii Başkanlığı ile Venezuela Savunma Bakanlığı Arasında İşbirliği Niyet Mektubu” ise Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Venezuela Savunma Bakan Yardımcısı Gloria Castillo tarafından imzalandı.
Anlaşmaların imzalanmasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Maduro, iki ülke arasındaki ortak bildiriye imza attı.
ÖNEMLİ BİR TOPLANTI
Venezuela Dış Ticaret ve Uluslararası Yatırım Bakanı Yamana Koteich’in ev sahipliğinde 2 Aralık 2018 gerçekleştirilen toplantıda, Miralda Eyalet Valisi Hector Rodriguez, Cozeles Eyalet Valisi Margaud Godoy, Venezuela Petrol Bakanı Manuel Quevedo, Sanayi ve Kalkınma Bakanı Joselit Ramirez ve Gıda Bakanı Luis Medina, DEİK Başkanı Nail Olpak ve Türkiye Venezuela İş Konseyi Başkanı Selim Bora’nın da katılımlarıyla firmalar ve Türk ve Venezuelalı iş insanları bir araya geldi.
Yamana Koteich konuşmasında, iki ülke ilişkilerini bir üst seviyeye çıkaracak bu görüşmeden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, güçlenen ilişkilerle iki ülkenin potansiyelini daha iyi değerlendirileceğini ve ortak projelerle ekonomilerine katkı sağlayacağının altını çizdi.
KARAYİPLERDEKİ EN BÜYÜK TİCARİ ORTAK
Venezuela, Türkiye’nin Karayipler’deki en büyük ticaret ortağı. 2017 yılında iki ülke ticaret hacmi 154 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.
2018 yılı ilk dokuz ayında ise ikili ticaret hacmi 1 milyar dolara ulaştı. Bu tutarın yaklaşık 80,8 milyon dolarını Türkiye’nin bu ülkeye ihracatı, 982,6 milyon dolarını ise bu ülkeden ithalatı oluşturdu. İhracatın mevcut ürünlerde artırılması ve yeni ürünlerle çeşitlendirilmesinin önündeki temel sorunu, bu ülkedeki döviz sıkıntısı oluşturuyor. İki ülke arasındaki üst düzey görüşmelerde temel ürünlerde bu süreç başlatılmış bulunuyor. Bu sürecin sağlıklı bir şekilde devam etmesi ve çeşitlendirilerek artırılması konusunda kamu ve özel şirketlerle temaslar sürdürülüyor.
Türk şirketleri, Venezuela’nın tarım, gıda, ilaç ve temizlik malzemeleri konusundaki acil ihtiyaçlarını en iyi kalitede en rekabetçi fiyatlarla karşılayabilecek durumda. Venezuela’daki kullanılmayan tarım arazileri ile ilgili kamu otoriteleri arasında işbirliği imkanı bulunuyor. Dünya’nın en iyi kakao aromasına sahip ülkesi olan Venezuela’da kahve ve çikolata üretiminde ileri konumda olan Türk şirketleri ortak çalışmalar yapabilecek kapasiteye sahip. Venezuela’nın sosyal konut ihtiyacının Türk şirketleri tarafından konut projeleriyle üstlenilebilmesi mümkün. Yenilenme ihtiyacı olan Venezuela limanlarının Türk şirketleri ile yapılacak işbirliğiyle modernize edilebileceği görülüyor.
VENEZUELA –TÜRKİYE TİCARİ İLİŞKİLERİ (2017)
- Türkiye’nin Venezuela’ya ihracatı: 37 milyon 483 bin dolar
- İhraç edilen başlıca ürünler: Buğday unu, makarna, sabun, bebek bezi ve hijyenik ürünler, ağız ve diş sağlığı ürünleri, işlenmiş mermer, ayçiçeği yağı, tıbbi ilaç, otomotiv ürünleri.
- Türkiye’nin Venezuela’dan ithalatı: 116 milyon 538 bin dolar.
- İthal edilen başlıca ürünler: Demir cevheri, petrol koku, madencilik ve ormancılık ürünleri, altın.
- Ticaret Hacmi: 154 milyon 21 bin dolar.
- Ticaret Dengesi: Venezuela lehine 79 milyon 55 bin dolar.
İKİLİ GÖRÜŞMELER
Venezuela Petrol Bakanı Manuel Quevedo, Sanayi ve Kalkınma Bakanı ile Gıda Bakanının katılımlarıyla 2 Aralık 2018’de firmalar arasında ikili görüşmeler gerçekleştirildi. Görüşmelere bu ülkeden 100’ün üzerinde firma katıldı.
İkili Görüşme Katılımcı Firmalar Listesi:
- CONVIASA
- CVGINTERNACIONAL
- INSUVARGAS
- COSA (REPRESENTANTEPROTINAL)
- CÀMARA VENEZOLANA DE LA CONSTRUCCIÒN
- INFRA
- PROTINAL
- CONSUVARGAS
- LABORATORIOSCHEMICAL`SSOMA
- PROGEN
- INLAPA
- INPROHA
- ALMACENADORA CARACAS, C.A.
- CONSORCIOVISTALMAR
- HOTEL TAMANACO
- CAMPAMENTO CANAIMA
- AGROPATRIA
- CORPORACIÒN VENEZOLANA DEL CAFÈ
- GLOBAL OCEAN MARINE
- ALFARERÌAGRES
- GONRECA
- CINDU
- TUBRICA
- COSTAPETROL
- ENVASES DE ALUMINIO, C.A (ENVALCA)
- COVENCAUCHO
- NEUMALBA
- PIRELLI DE VENEZUELA
- AGROMIRANDA
- GOBERNACIÒN DEL ESTADOMIRANDA
- MINISTERIO DE INDUSTRIAS
- TEJEDURÌASURAMERICANA
- FUNDICIÒN PACÌFICO
- ESPECIERASINDIAN
- FÀBRICA DE VELONES SEGOVIA
- DERNIERCOSMETICS
- GAVENPLAST
- PROCESADORA AGRÌCOLA TÌO POLLO
- MATADEROMAELLA
- BOLIPUERTOS
- MINISTERIO DE ALIMENTACIÒN
- CONSTRUCTORA SURCO
- CORPORACIÒN MINERA DEL ESTADO COJEDES
- MINISTERIO DE OBRAS PÙBLICAS
- FEDETURISMO
- MERCURION
- FERREPLANET
- ICON
- EVEBA
- MAVETUR
- AGROINSUMOS EL GRANERO
- ORGANIZACIÒN SANDINO
- CORPOMINTUR
- VENAVEGA
- ENVALCA
- PROCESADORACARVEN
- EXPORTADORA DE GRANOS DE CACAO YCHOCOLATES
- MISPOLLITOS
- GENICA
- MOBILI TOTO
- CHEPEL, C.A.
- ASOFRIGO
- MINISTERIO DE AGRICULTURA YTIERRAS
- MINISTERIO DE TURISMO
- CARGILL
- OLEICA
- DOÑA GOYA
- ALIMENTOS LA YAYA
- SILMACA
- COPOSA
- CORPBEST-VENACOR
- ALIVENSA
- ASOPROCO
- ALIBAL
- SEGURICEL
- SUMINISTROS FERRETEROS IN,C.A.
- CONSTRUCTORA SUCRE (CONSUCRE)
- AGRÌCOLA A y B
- SOCIEDAD EXPORTADORA ESTADO MIRANDA
- INVERSIONES GLOBAL 1411
- MEDITERRANEANSHIPPING
- CORPORACIÒN AGROPECUARIA DE LOS LLANOS C.A.
- INDIGO ENERGYINTERNATIONAL
- CARBONATO DE ORIENTE
- AGROPECUARIAAGRIQUINVET
- AGROINSA
- PROCESADORA RAW GRAIN
- GUM CORPORACIÒN VENEZOLANA DE MINEROS
- EXCSA,S.A.
- IENCA
- CORPORACIÒN MABROUK, C.A.
- RAHAL CENTER, C.A.
- TROPICAL IMPORT, C.A.
- FRAZZANI IMPORT
- GREEN DAY SPA
- SOCIEDAD ANÒNIMA DE MINAS
- GPC INCO
- DESPACHO DEL VICEMINISTRO DE MINERÌA ECOLÒGICA
- COMERCIALIZADORALICRATEX
- Y&V INGENIERÌA Y CONSTRUCCIÒN
- VENEFLEX
- IMPLANTES GENÈRICOS PROGEN